16 Mart 2007 Cuma

16 Mart Figaro’nun Öyküsü


Figaro üzerine düşünmeye herhalde devam edeceğim. Aşağıdaki ansiklopedik notları bu konuda hem bana, hem öğrencilere yardımcı olsunlar diye derledim.


Asıl adı Pierre-Augustin Caron olan Beaumarchais, 6 çocuklu hali vakti yerinde bir saatçinin tek erkek çocuğu olarak 24 Ocak 1732’de doğdu. Kısa bir süre babasının yanıdan çıraklık yaptıysa da, daha 15 yaşında saray çevrelerine girmiş, XV. Louis’nin kızlarına arp dersleri vermeye başlamıştı.

Bu dönemde Fransa’da yükselmekte olan burjuvaların önemli bir bölümün en hayattaki en büyük hedefleri kapağı soylular sınıfına atmak, soyluluğun getirdiği itibar ve ayrıcalıklara kavuşmaktı. Bunun olağan ve “meşru” yolu, genellikle beraberinde bir soyluluk payesi getiren bir mevki, bir “arpalık” satın almak, böylelikle “makam arisotorasisi –noblesse du robe” saflarına dahil olmaktı. Ancak Caron kendi adına soyluluk çağrıştıran “de Beuaumarchais” ekini, yalızca birinci karısına maris kalmış olan “le Bois Marches” topraklarından hareketle eklemişti (anlaşılan herhangi bir kraliyet fermanı olmaksızın, yani başına buyruk bir şekilde).

1760’ta zengin bir girişimcinin dikkatini çeken Beaumarchais onunla ortak olarak girdiği işler sayesinde kısa zamanda zengin oldu. Ancak ortağının 1770’de ölümün ardından, ortağının soylu akrabalarının Beuamarchais’ye çok da büyük olmayan bir miras bırakan vasiyete itiraz etmeleri üzerine, kamuoyunu 4 yıl boyunca meşgul edecek ve aristokrasi yanlıları ile “üçüncü zümre”yi karşı karşıya getirecek bir hukuk savaşı başladı. Bu sırada bir sürehapis de yatmak zorunda kalan Beaumarchais davalar sonuçlandığında sivil (memuriyet haklarından) yoksun bırakıldı ancak Kral’a yaptığı hizmetlerden ötürü bu haklar 1776’da iade edildi. Bu hizmetler arasında Kral’ın İngiltere’ye ‘çatırmadan’ Amerikan Bağımsızlık Savaşı’na yardım etmesini mümkün kılacak tiacri girişimlerde bulunmak da vardı.

Beaumarchais’nin davalar sürerken kaleme aldığı, Figaro üçlemesinin birinci oyunu Sevil Berberi ilk 1775’de Comedie Française’de sahnelendi. (Eser 1787’de Paisiello, 1816’da ise Rossini tarafından opera olarak bestelenecekti.) Bunu 1778’de Figaro’nun Düğünü, 1792’de ise üçlemenin son oyunu Suçlu Anne izledi. Beaumarchais aynı zamanda Voltaire’in toplu eserlerini yayınlamaya kalkışan ilk girişimci oldu.

Zamanında ilk iki karısını da, miraslarına konmak için zehirlemekle suçlanan Beaumarchais’nin talihli bir insan olduğu anlaşılıyor. Fransız Devrimi patlak verdikten sonra 1792’de Bastille’e bir hafta kaldıktan sonra, bütün mahpusların öldürüldüğü büyük Bastille baskınından 3 gün önce salıverilmiş. Daha sonra, kendisi yurtdışındayken adı devrim düşmanı emigre’lerin listesine dahil edilmiş. Paris’e ancak 1796’da dönebilmiş ve ömürünün son 3 yılını olaysız bir şekilde üçüncü karısıyla burada geçirmiş.


Bu bilgilerin tamamı Wikipedia’dan: http://en.wikipedia.org/wiki/Pierre_Beaumarchais Henüz başka bir (İngilizce ya da Türkçe) kaynak bulamadım.

0 yorum: